2.f.2 Tijdelijk cultuur en… onderwijs !

Peuterspeelzaal ‘Op Stap’ in de Trip

Al vrij snel na de verhuizing – ca 2001 – wordt ‘De Trip’ tijdelijk in bruikleen gegeven aan peuterpeelzaal ‘Op Stap’. Enkele lokalen op de begane grond en enkele lokalen op de 1e verdieping. Peuterspeelzaal ‘Op Stap’ is in 1970 ontstaan toen er een kindercrèche en peuterspeelzaal werd opgericht en is destijds begonnen in een tweetal kelders van het gemeenschapshuis ‘De Vierspan’. In 1983 werd de overstap gemaakt naar de toenmalige kleuterschool ‘Het Molengrut’ gelegen aan de Europastraat/Haag.

Door de integratie van de kleuterscholen met de basisscholen kwam twee jaar later het gehele gebouw vrij. Het ontwerp van zowel het gebouw als de kleurrijke betonnen gevelversiering met de kinderfiguren is, net als ‘De Vierspan’ –  en een heleboel andere gebouwen in Deurne – van architect Jos Deltrap (1909-1973). Zie de foto hieronder (bron: Wikipedia Commons).Het materiaal is geverfd beton.  

Na 1999 komt ‘Op Stap’ onder de hoede van kinderopvang ‘Kiekeboe’ te vallen. Het gebouw wordt praktisch in zijn geheel verbouwd. In oktober 2006 werd het gebouw in gebruik genomen. En in die tussentijdse periode van groei zal er waarschijnlijk voor de opvang tijdelijk gebruik gemaakt zijn van de lokalen van ‘De Trip’, locatie Kruisstraat. In 2009 werden alle elf Deurnese peuterspeelzalen ondergebracht bij wat toen ‘Spring Kinderopvang ging heten.

Links-boven: Met name de lokalen 18, 19, 22 en 23 zijn in gebruik. Rechts-boven: ingezoomd op lokaal 18.  Links-onder: Nog een ander tegeltableau van Jos Deltrap bij ‘het Molengrut’ (bron: ‘Wikipedia Commans’). Rechts-onder: in dit krantenartikel van het Weekblad voor Deurne wordt de locatie ‘Kruisstraat’ expliciet genoemd.

Deelschool ‘de Sprong’ in 2003 van start

Twee jaar nadat de onderwijsfusie in Deurne van start ging wordt landelijk in 1999 het VMBO ingevoerd als vervanger van het voorbereidend beroepsonderwijs (VBO) en het middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (MAVO). Het Praktijkonderwijs (PRO) is het laagste niveau van het voortgezet onderwijs in Nederland. Het is bedoeld voor leerlingen voor wie het vmbo te lastig is en daarmee geen uitzicht hebben op een vmbo-diploma. In september 2003 startte, onder leiding van Peter Martens, in de aula  van de Kruisstraat de ‘Praktijkschool IVOD’ voor leerlingen die niet naar het reguliere vmbo kunnen. Om te beginnen met 8 jongeren.

De opleiding duurt in principe 4 jaar. De leerlingen krijgen een programma dat past bij hun mogelijkheden. Er is veel aandacht voor praktische vaardigheden waarmee ze zich straks kunnen redden in de maatschappij: Denk aan bedrijfsbezoeken maar ook aan stages op het gebied van catering, schoonmaak, metaal, hout, textiel en ook klussen. Ook theorie zoals Nederlands, wiskunde, informatiekunde, maatschappij enz. Lees verder de nadere uitleg in de grote advertentie van de school die destijds (2006), i.v.m. de Open dag, o.a. in het Weekblad voor Deurne stond.

Boven:  naamgever Jan ter Horst

De S PRO ng

‘S’ van School en ‘PRO’ van praktijkonderwijs

Hiernaast het allereerste logo van de Instelling, vrij snel na het ingaan van de fusie in 1997: het ‘klavertje vier’.

Jammer genoeg zijn er maar heel weinig foto’s die dateren uit deze startperiode van ‘De Sprong’ aan de Kruisstraat. Op onderstaande foto (2004), links, zien we uiterst rechts als je vergroot, net onder het aula-gebouw, een poppenwagentje staan. Peuterspeelzaal ‘Op Stap’ had enkele lokalen van de Trip in gebruik, vandaar. Linksonder zijn ook een aantal stoeptegels zichtbaar. Er is een soort hinkelbaan van gemaakt vermoed ik. In het midden een plaatje van de aula zelf waar voornamelijk de theorie werd gegeven. Rechts zien we 2 leerlingen aan het werk in de aula (bron DW, collectie B.Beulens).

Hieronder een galerij met foto’s van de aula en het bijbehorende pauzeplein in de jaren nadat ‘Elkervoorde’ verhuisd is naar de Jozefstraat. In oktober 2015 is de aula gesloopt.

In 2006 verhuist deze steeds groter wordende deelschool naar het verbouwde schoolgebouw aan de Burgemeester Roefslaan, onderdeel van het onderwijsvierkant. Op 6 november 2007 worden de voormalige gebouwen van het Peellandcollege geopend: aan de straatkant (met de  onderdoorgang) zit B&O samen met De Sprong; in het achterliggende gebouw het Alfrinkcollege. Foto onder-links: vlnr. Jan Oomens namens het Alfrinkcollege, Peter Martens van De Sprong, Rini van de Leur en Gerard Boerkamps namens Beheer en Organisatie.

Foto boven: De uitnodiging voor de opening door Minister Maria van der Hoeven en rechts: de beloning voor de gezonde schoolkantine in 2010 (bron: website De Sprong).          Onder: het nieuwe logo.

Atelier DESTAT

Intussen valt het oog van een aantal Deurnese kunstenaars op de leeggekomen schoolgebouwen aan de Kruisstraat. Een ideale atelierruimte. Er wordt in 2001 een Stichting opgericht. Het bestuur ervan wordt voorgezeten door Michiel Dankers. De overige leden zijn Guido Goorts (later opgevolgd door Hans de Bock) en Léon Verdonschot. In de zomer van dat jaar betrekken ze de verschillende lokalen van het hoofdgebouw en ook nog de vrijstaande gymzaal. Het gebouw vlak aan de weg gelegen wordt tijdelijk gebruikt door de peuterspeelzaal ‘Op Stap’ dat later op ging in ‘Kiekeboe’. Op zeker moment gaat DESTAT ook in ‘De Trip’ lokalen en ruimtes gebruiken.

Michiel Dankers zat destijds in de gemeenteraad van Deurne en was voor D66 de lijsttrekker (1994-2002). In 2002 richtte hij de politieke partij DOE! op. (Bron foto: DOE!)

In 2005 verschijnt er een uitgave van IVO-Deurne: ‘Op weg naar het onderwijs-vierkant van Deurne’, onder regie van Harold van der Burgt. In de aanloop naar de publicatie wordt in de Kruisstraat ook nog een aantal foto’s gemaakt (2004). Het eerste spontane groen verschijnt op het pauzeplein.

Met het vorderen van de jaren groeit het kunstenaarscollectief en opereert onder de naam DESTAT (DEurnese STichting ATeliers). Er wordt in veel lokalen volop gewerkt en geproduceerd. Er is ook belangstelling van buitenaf. Zo brengen in 2003 groepen leerlingen van basisschool  ‘De Piramide’ een bezoek aan kunstenaarscollectief DESTAT. Daar kunnen ze een kijkje nemen in de ateliers van Emy Breedveld, Tineke Hellinga, Dorothé Kneepkens, Henk Kneepkens, zijn zoon Roeland Kneepkens, Theo Spaay en Moniek Wijlaars om er maar een aantal te noemen. Een mooi initiatief !

Boven links: het atelier van Emy Breedveld (Bron foto: DESTAT)

Boven rechts: het atelier van Henk Kneepkens.

Rechts: Ook een oud-collega van Sancta Maria/Elkervoorde zit regelmatig achter zijn ezel: het is Cor Verhoeven. Zijn atelier is de vroegere IVBO of IHNO-kamer van de Trip, meteen links achter de toegangsdeur.

Her en der kom je verhalen tegen zoals nevenstaand artikel (bron: ‘Beeldende Kunst’, Anja van den Akker) over de Somerense kunstenaar Vincent van Ojen. Ook hij schilderde in een van de lokalen van DESTAT. Wellicht is het olieverfdoek ‘The House in the Forest’ uit 2011 – zie hieronder – in zijn toenmalige atelier aan de Kruisstraat gemaakt ? (bron foto: portfolio vincentvanojen.nl)

Het 21 leden tellende kunstenaarscollectief DESTAT (Deurnese Stichting Ateliers) houdt op een zondagmiddag, 12 december 2010 om precies te zijn, open huis. Ze vieren het 10 jarig jubileum, zo lang is het op dat moment al geleden dat ze de plaats van leerlingen en leerkrachten hebben ingenomen. Buiten oogt het als een soort gribus maar in de lokalen zelf is niet veel gewijzigd. Het gebouw wordt goed onderhouden. Er wordt veel kunst gemaakt en verzameld. Door beeldhouwers en schilders. Alle ruimtes worden benut. Ook boven op zolder, zeg maar de tweede verdieping, waar het kantoorsimulatiebedrijf van o.a. Dick Doezé was gevestigd, staan nog diverse teksten op de wand daterend uit december 2000. Wij willen blijven! In de trip zijn op dat moment mijn lokaal 25 (wiskundewerklokaal) en 26 (handvaardigheid) tot expositieruimte omgebouwd. De tussendeur – in al die jaren achter schotten verborgen – is weer geopend. Hier kunnen al die  kunstenaars hun werken exposeren. 

De zolder in het hoofdgebouw.  In 2010 was dit het domein van schilder Roland Kneepkens, de zoon van Henk Kneepkens. Daarvoor kregen leerlingen van ‘Elkervoorde’ hier middels een simulatiebedrijf les in bedrijfsadminis-tratie enz. En Mieke ziet het met de nodige verbazing aan.

De expositieruimtes in de Trip zijn, bij wijze van proef, in december 2010 al in gebruik: de ‘witte expo’ (lokaal 26) en de ‘groene expo’ (lokaal 25).

Boven rechts: Pieter in lokaal 25 bij een werk van Hans van Hoek. Op de sokkel een werk van Tineke Hellinga. In april van 2011 bijt Hans van Hoek het spits af als eerste (solo) exposant, aldus de krantenkop (bron: ED). Links onder: Een doorkijkje in beide ruimtes van een expositie enkele jaren later (2014) de laatste keer !! Daaronder een fotogalerij van de open dag in 2010.

‘DESTAT’

Na 2010 neemt i.v.m. de krapte op de woningmarkt de vraag naar nieuwbouw en appartementen steeds meer toe. Ook het schoolgebied in de Kruisstraat maakt deel uit van bouwplannen van de gemeente Deurne. Gaat de gemeente Deurne daartoe de beide gebouwen slopen ? Aan het begin van deze eeuw kocht de gemeente Deurne de gebouwen van Ons Middelbaar Onderwijs. Vervolgens is er meteen een koopcontract opgesteld met woningbouwvereniging Bergopwaarts. Daarin staat dat bij overdracht de gronden vrij van gebouwen en gebruik worden opgeleverd. Op koopzondag 13 april 2014 organiseert DESTAT andermaal een open dag en zal werk van Henk Kneepkens te zien zijn in de expositieruimtes van de Trip. Rechts: bron: Weekblad voor Deurne, week 15.

In juli 2014 verrast de gemeente Deurne alle betrokkenen: de bruikleenovereenkomst van DESTAT en DE UITKOMST wordt opgezegd. Vóór 10 november 2014 moeten hun locaties verlaten hebben ! Dat voelt als een complete overval. Ook de kunstenaars, zeg maar een groep van een man of twintig, komen in het verzet. Niet zo zeer dat ze de gebouwen moeten verlaten maar met name komen ze in het verweer aangezien ‘Bergopwaarts’ de markante gebouwen wil laten slopen.

Li-boven: bericht uit het Weekblad van Deurne. Re-boven: bron: ED van wo 15 oktober 2014, mede geschreven door Bert Beuelens van het Peellandcollege. Links: bron advertentie: Weekblad voor Deurne.

 

Nog eenmaal een moment van rust op het pauzeplein van ‘Elkervoorde’ in okt. 2014. 

Hieronder een fotogalerij van die gedenkwaardige laatste bezoekgelegenheid.

Aansluitend een tweetal videoverslagen, beide gemaakt in 2015, die betrekking hebben op deze periode.

In oktober 2014, heeft de gemeente nog steeds het eigenaarschap. In 2015 zal tussen beide partijen verder overlegd worden. Dan zal ook het al of niet handhaven van de bestaande bebouwing aan de orde komen.

In het jaar 2015 blijft het lang stil. De kunstenaars zijn vertrokken en iedere gebruiker trok zijn eigen plan. Sommigen vonden een nieuwe ruimte en anderen gingen weer vanuit huis werken. Zelfs tijdens de carnavalsoptocht in genoemd jaar is er een groep (de PRcie van de Peelstrekels) die middels een politiek thema voor het sluiten en afbreken van cultuurbepalende gebouwen aandacht vraagt. En terecht ! (bron foto: allesvandeurne.nl)

 Mede ingegeven door het recent sluiten van het Cultuurcentrum en het Hippisch centrum. Ook het gebouw van Sancta Maria wordt, door oud-leerling Anja Kuijpers, (zogenaamd) uitgezwaaid!

In maart 2015 neemt de gemeente Deurne het definitieve besluit om beide panden aan de Kruisstraat niet te laten slopen !  Hieronder lees je de krantenkoppen die daarbij horen (Bron: ED en Weekblad voor Deurne). Dan kunnen nu de appartementen ontwikkeld worden. Zie hiervoor pagina 2.f.3.

Er zit ‘ff’ muziek in de gymzaal

Boven: schoolterrein aan Flemingstraat. Rechts: Luchtopname Vlier-Zuid  (bron: DW, collectie J.Steeghs 11.977). Het gedeelte Vlier-Noord is pas later ontwikkeld.

Het gaat om  het gebouw (linksboven) aan de Flemingstraat, zeg maar aan de achterkant van het schoolterrein. Toen de schoolbevolking van ‘Sancta Maria’ in 1969 de aanbouw (nieuwe gymzaal met fietsenkelder en tweede bouwlaag op de zijvleugel van het hoofdgebouw) kon betrekken moest de explosieve groei van het aantal leerlingen nog komen. In 1971 werden er ca 175 leerlingen aangemeld: 7 eerste-jaars klassen. De overname van de ‘Trip’ van de voormalige St.Maria-ulo gaf wat meer lucht maar voor lichamelijke oefening kwam men een zaal tekort. In 1974 kwam er die snel; sober maar wel effectief.  Onder: fragment uit ‘historie puntsgewijs’ 70-er jaren ‘Sancta Maria’.

Na 2000 moest het overdekte winkelcentrum ‘de Martinet’ inclusief het gemeenschapshuis van ‘De Vierspan’ wijken voor een grootschalig nieuwbouwcomplex: De Wolfsberg. Winkels op de begane grond en appartementen erboven. Aangezien de Koninklijke Harmonie Deurne (KHD) hun vaste repetitieruimte – de Harmoniezaal – in ‘De Vierspan’ had, moest er een tijdelijk onderkomen geregeld worden. 

In overleg met de gemeente werd dat met ingang van 2006 de destijds leegstaande gymzaal aan de Flemingstraat. Door de harmonie gedoopt tot ‘’ff’’, het zou immers maar enkele jaren duren. Rechts: de KHD – op dat moment 150 jaar oud – opent de carnavalsoptocht van Deurne in 2024.

” ff ”

Links: ca 1980, de harmoniezaal van De Vierspan. (bron: DW, de Heemkundekring).Midden: Geheel links het tijdelijk onderkomen. Rechts: de zij-ingang van de KHD van het nieuwe Cultuurcentrum in 2010 (bron: DW, col H.v.der Burgt 21.765).

Het tijdelijk verblijf van de KHD duurt van 2006 t/m begin 2009. Uiteraard wordt er in deze ‘zaal’ veel muziek gemaakt; leden gehuldigd of mensen in het zonnetje gezet zoals hier boven Jan van Cuijk die hier in 2007 voor het eerst zijn eigen bokaal in ontvangst mag nemen.

Linksboven: inzet 1: de typische gymfiguurtjes op de zijgevels; inzet 2: steeds meer sporen van vandalisme. In het najaar van 2015, toen de politiek eenmaal besloten had om enkel en alleen de bijgebouwen te slopen, was de sloophamer onvermijdelijk voor dit gebouw: slechts 41 jaar oud !

Ter afronding hieronder een leuke herinnering aan het gebruik van deze tijdelijke repetitieruimte, opgesteld nadat beide gymzalen zijn geruimd en er voldoende ruimte is voor het bouwen van nieuwe sociale appartementen ! Met dank voor het bronmateriaal voor zover afkomstig van KHD.