1.b.2 Pedagogische Academie

1966-1971 Opleiding Pedagogische Academie

Officieel droeg de school aan de Hemelrijken 106 in Eindhoven de naam Pedagogische Academie. Daarnaast werd ook wel ‘PABO’ (Pedagogische Academie Basis Onderwijs) gebruikt. Op ons eerste rapport met Kerst 1966 staat ‘Katholieke Academie voor onderwijzers’. De naam geeft het al aan: deze school was alleen voor mannen! Op de Edenstraat was nog een tweede ‘kweekschool’ en die was gemengd.

De Pedagogische Academie gezien vanaf de Boschdijk (foto ontleend aan 'Eindhoven in beeld')

Van het dorp Deurne naar de grote stad Eindhoven! Dat was een hele overstap. Een wereld van verschil. Ik kan met nog herinneren dat, alvorens je werd aangenomen, er o.a. een toelatingsgesprek werd gehouden. Met vijven tegelijk werden we ondervraagd. De heer Broere (docent opvoedkunde) zat tegenover ons en stelde de vragen. Ook geneeskundig werd je onderzocht door een arts in Eindhoven. Dokter van Poppel in mijn geval. Dat was al een hele onderneming om in de Geert Grotestraat van Eindhoven te belanden. Maar uiteindelijk werd ik aangenomen. En met mij vele anderen. Toch voornamelijk Mavoleerlingen die de eerste leerkring gingen bevolken. Als ik me goed herinner gingen we in 1966 met een vijftal eerstejaars klassen van start. Ik kwam in de D-klas terecht.

Onderstaand filmpje geeft een eerste indruk uit die tijd (met dankbaar gebruik van een aantal foto’s ontleend aan ‘Eindhoven-in-beeld’)

Dat was in het begin wel even wennen. Met de trein naar school. Ik moest elke morgen vroeg op want even na zevenen vertrok die al. Een trein later – er liep er destijds maar eentje per uur – kon ik me niet permitteren want dan kwam ik te laat op school. Onze eerste mentor was de heer van Beers, de godsdienstleraar. In die eerste twee leerjaren kreeg je hoofdzakelijk talen, zaakvakken en uiteraard ook de nodige creatieve vakken waaronder ook blokfluit. Op je rapport werd daar een apart cijfer voor gegeven. Enkele docentnamen uit die beginjaren: de heer Lebbink (Duits) die volgens mij ook adjunct was destijds. De heer Swennen (Engels) die vaak dreigde in te dommelen. De onvergetelijke heer Geurts van Frans; altijd eerst even het bureau afstoffen! En altijd weer die woordenboeken – met de nodige toevoegingen – die uitgedeeld moesten worden. De heer van de Peet bracht je alles bij van aardrijkskunde. En met name kreeg je een schoolvoorbeeld van de structuur van een les! Voor geschiedenis hadden we een wat oudere docent die uit Venlo kwam, tenminste in leerjaar 1. Die had altijd spannende verhalen. De heer Swinkels verzorgde de handenarbeidlessen in het gebouw aan de straatzijde gelegen en waar je elke morgen onder doorging. Links de leslokalen en rechts zat de administratie van de St.Josephvereniging. Verder de heer Meijer van lichamelijke oefening. Daar heb ik geen goede herinneringen aan. Pas later kregen we ‘Pietje’ van de Linden. Van hem moest je thuis de handstand tegen de muur oefenen en dan een sinaasappel onder je hoofd leggen en die dan elke keer proberen te toucheren! Oh ja.. de heer Brunenberg (natuurkunde) afkomstig uit Weert. Zijn proefwerken waren altijd een soort invuloefeningen. Dat keek snel na. Hij gaf ook rekenen meen ik me te herinneren. Wat me ook nog bijstaat is dat in één van die lessen klasgenoot Leo Thijssen bijna flauw dreigde te vallen. Dat kwam doordat de docent een praatje hield over ‘bloed’. Biologie kregen we van Bertus Verhoeven. Die was dol op spreekwoorden van boeren komaf. We hebben er heel wat aangeleverd, al of niet zelf verzonnen! Maar ook de actuele lessen van de invasie van de notenkraker kan ik me nog herinneren.

Je kreeg in die tijd 3 rapporten per leerjaar, gebundeld in een blauw boekje met op de voorkant de naam van de school: ‘Katholieke Academie voor onderwijzers’. En let wel, je stond in de eerste leerkring niet voor de klas. Dat gebeurde pas in de 3e klas. Maar dan wel eerst een TBC-verklaring overleggen. Dat moest elk jaar opnieuw. Op je bordschrift letten! Niet met je handen in je zak! Denk aan je intonatie! Zo maar wat aandachtspunten die vaak onder de lesvoorbereidingen werden geschreven. Inmiddels zaten we dus in de 2e leerkring. Er waren een aantal instromers in onze klas, afkomstig van bijvoorbeeld Havo. De vakken Frans en Duits vielen af. We werden onderwezen in een aantal nieuwe vakken: opvoedkunde (van de heer Stienen), rekenen (van de heer Valkenaars), kennis van het cultureel maatschappelijk leven (CML); schrijven; algemene didactiek. Hieronder een eerste foto-impressie.

In schooljaar 1969-1970 gingen we van klas 3d terug naar 2d. De opzet van de Academie wijzigde en klas 1 en 2 werd Havo-top. De P.A. werd daarmee driejarig. In deze vierde klas was de heer van de Laar onze mentor. Hij gaf ons Nederlands. Zoals het ontleden met de methode Paardekooper! Al die ontleedsymbolen. Bijwoordelijke voor- of nabepaling? Voorzetselvoorwerp enz.

In de nieuwe opzet moest elke P.A. student 2 vakken kiezen. Ik koos voor Geschiedenis en Handvaardigheid als specialisatie. Geschiedenis was, achteraf gezien, een negatieve keuze. Ik had er beter aan gedaan om rekenen/wiskunde te kiezen. Bij Handvaardigheid was ik juist in mijn element. Op het einde van het vierde leerjaar gingen we in 1970 op werkweek naar München. Allemaal in de tent aan de Isar en zelf je eigen potje koken. Ik kan me nog herinneren dat ik als kok van onze tent me elke morgen moest vervoegen bij de heer Brunenberg die het proviand-magazijn beheerde. Overdag meestal (culturele) activiteiten waaronder met een vlot de Isar zien te bedwingen. En dan ’s avonds op het terras een heerlijk ‘glaasje’ Löwenbrau-bier.

We hadden eigenlijk best een gezellige klas. Op zeker moment verongelukte een klasgenoot van ons: Tiny Schepers. Dit had een heel grote impact op onze klas. Het heeft lang geduurd voordat het verlies van ‘Thies’ een goed plekje had gekregen. Je trok min of meer op met dezelfde klasgenoten of treingenoten. Bijna elke pauze gingen we toen al lunchwandelen. Met Theo, Leo, Jos en Peter van Bragt. Een blokje om. En bij slecht weer zaten we in die kelder waar een zekere Anneke de scepter zwaaide samen met ene Kees. Was hij niet de conciërge? Er stonden enkele oude bankstellen. Ook een oude piano. En Leo van Esch was heel vaardig in het bespelen daarvan!

De meeste leerlingen waren heel volgzaam. Heel sporadisch waren er incidentjes. Ik kan me herinneren dat een hogere jaars uit Liessel zijn hoofd kaal liet scheren omwille van een weddenschap. Hij werd meteen geschorst. Zoiets kon in die tijd echt niet. Of neem de jaar- en plaatsgenoot, eveneens uit Deurne, die in het laatste jaar van school gestuurd dreigde te worden omdat hij moest trouwen!! In 1971 zijn we afgestudeerd met een diploma van de tweede leerkring aan de Pedagogische Academie!  Met de invoering van de Mammoetwet in 1968 werd de naam Kweekschool daarmee vervangen. Ik kan me weinig herinneren van de diploma-uitreiking. Ik weet nog wel dat een jaargenoot, eveneens afkomstig uit Deurne, definitief afgewezen werd. Met het cijfer 4 voor opvoedkunde, gegeven door de heer Broere. Dat was toen een hele rel. Hoe dan ook, we waren op dat moment ‘volledig bevoegd onderwijzer’. Binnen enkele weken kwam ik erachter dat ik daarentegen óók bevoegd was voor het geven van Nederlands en Rekenen van enkele vormen van het Voortgezet Onderwijs. En zodoende ben ik nooit werkzaam geweest in het basisonderwijs! Hieronder een tweede foto-impressie.

In september 2016 werd er een bijzondere reünie georganiseerd: 

Een bijzondere reünie vindt plaats op zondag 4 september 2016
Een bijzondere reünie vindt plaats op zondag 4 september 2016

 

 

1.b.5 Het begin

Het Begin

Meteen na het behalen van de akte ‘volledig bevoegd onderwijzer’ gingen de eerste sollicitatiebrieven de deur uit.  Er was destijds behoorlijk wat perspectief om snel aan de slag te kunnen gaan. Mijn sollicitaties waren allemaal reacties richting basisscholen hier in de regio. Ik kan me nog herinneren dat leerjaargenoten bewust in het westen van het land solliciteerden. Daar was toen al de vraag groter dan het aanbod. Je was daar zeker verzekerd van werk. Maar ik verkoos een regionale start in het basisonderwijs. Totdat in juli een zekere mevrouw Eevers bij ons thuis aanbelde.

Een voor mij toch bekend onderwijspersoon die een eindje verder aan de overkant van onze straat woonde. Een tante van Maria Crompvoets. Mijn zussen hadden daar les van gehad. Of ik al werk had want je bent toch afgestudeerd? Of ik geen belangstelling had voor een baan op de huishoudschool? ‘Als AVO-docent! Denk eens na over een sollicitatie’.Een complete overval. Ik stond perplex. Een baan op de huishoudschool hier in Deurne? ‘Ja, je mag Avo-vakken geven. Je bent bevoegd voor Nederlands en rekenen!’ Die verzamelnaam AVO-vakken kende ik niet. Overigens, niemand had ons op de opleiding ooit verteld dat een ‘volledig bevoegd onderwijzer’ ook bevoegd was voor een aantal vakken in het Voortgezet Onderwijs.

En zo voegde ik de daad bij het woord. Het leek me wel iets om op dit aanbod in te gaan. Een sollicitatiegesprek maakte al iets meer duidelijk. Er waren maar liefst 7 eerstejaarsklassen en het leeuwendeel van mijn taak was het verzorgen van de lessen aan klas 1g: Nederlands, rekenen, kennis der natuur enz. Een aanstelling van 31 lesuren in de AVO-vakken. Naar later is gebleken had ik via tante zuster Edilburga, behorend tot de congregatie die met name de overkant van de Kruisstraat in hun bezit hadden, een geweldig voorspreekster gehad. Op een vrijdagmorgen, de onderwijsvakantie stond op het punt van beginnen, toog ik naar de Kruisstraat en werd ik in lokaal 6 ingeleid door Jos Eevers, het AVO-vakgroephoofd. Ik kreeg allerlei boeken mee. Ik ging ook lesgeven aan examenklassen PN en PH2. De ‘P’ stond voor praktijk. Zo had je ook T-klassen. Daarin zaten leerlingen die theoretisch meer in hun mars hadden. Ik had nauwelijks het besef dat ik als 22-jarige slechts zes tot zeven jaar ouder was dan mijn leerlingen!

Mijn lesrooster gedurende het schooljaar 1971-1972

Na een grondige voorbereiding begon ik vol enthousiasme aan mijn onderwijsloopbaan. Later hoorde ik van mijn studiegenoten dat ze nogal verbaasd waren. Die Willems durft! De meest logische gang van zaken was dat je eerst een aantal jaren in het basisonderwijs verbleef om vervolgens, na het behalen van enkele applicaties, door te stromen naar het Voortgezet Onderwijs. Ik was ook meteen de mentor van klas 1g. Ook dat was een overval maar ik wist niet beter. Er was mij in het kort verteld wat de bedoeling daarvan was. En alléén bij de introductie van de leerlingen in augustus, lokaal 18 van de Trip, zat collega Carry van de Peet op de achtergrond in mijn klas. Een mentormaatje voor de start en verder moest je maar vragen stellen als je het niet wist. ‘Mijn eigen klas’, ook dat was even wennen. Met de nodige trots gebruikte je dan het woordje ‘mijn’.Wat me ook altijd zal bijblijven is dat ik de klas die dag afhaalde op het pauzeplein. Op het pauzeplein waren met rode tegels vakken getegeld. Elke klas had zo zijn eigen vak. En ze luisterden allemaal. Dat was een heel bijzondere ervaring. Een aantal weken lang gebeurde dat, elke morgen en elke middag na de middagpauze.

Ik verkeerde in gezelschap van een heleboel nieuwkomers op ‘Sancta Maria’. Het leek wel een invasie. Piet van de Rijt, José van Sambeek, Diny Michels, Jac Worms (allen AVO); Cor Sinnema voor het vak godsdienst; Kitty Frijters als NXII en  Rinus van Gog voor het vak Engels. Bij gelegenheid van het koperen jubileum van Diny, Piet, Jac en Pieter  eindigde de toenmalige directrice Elly Sweere, in haar nog met de hand geschreven toespraak voor dit kwartet als volgt:

1.b.3 Loopbaan Pieter

Onderwijs-loopbaan van:

Pieter Willems, (Pieter Joseph Maria)

Geboren te Deurne, 16 mei 1949

Jongste kind uit een gezin van 4 kinderen: 3 meisjes en 1 jongen.

Beroep vader: meubelmaker; enige tijd eigen bedrijf.

Hobby’s:

Tuinieren; in het verleden ook soms tuinen ontwerpen en aanleggen;  klussen/knutselen en dan met name houtbewerking; video- en fotobewerking;  mountainbiken en daarnaast gewoon fietsen en wandelen. En uiteraard deze website beheren en aanvullen. Daarnaast nog wat vrijwilligerswerk.

Hier nog recent (2016) bezig met de redding en opbouw van een keramieken kunstwerk van Pieter Wiegersma
Hier nog recent (2016) bezig met de redding en opbouw van een keramieken kunstwerk van Pieter Wiegersma

Opleidingen:

Na de lagere school:

1961-1962 voorbereidingsklas gymnasium (soort determinatieklas)
1962-1966 Mulo A en B, St. Henricus Ulo te Deurne
1966-1971 Pedagogische Academie, Hemelrijken te Eindhoven (volledig bevoegd onderwijzer)

Cursussen:

1963-1965 Machineschrijven diploma A en B
1972-1974 Applicatie Aardrijkskunde
1975-1977 Heroriënteringcursus Wiskunde LBO
1978-1980 Applicatie Wiskunde
1-1-1981 Bewijs van bekwaamheid maatschappijleer
1982 Computerkunde I (Mollerinstituut)
1985 Gebruikerscursus Algemene Burgerinformatica
1999-2000 Basiscursus Instrumentaal Verrijkingsprogramma (KAGAL)
2003 APS cursus ‘Middenmanagement’
2006 Leefstijl  voor jongeren voor het voortgezet onderwijs

Gegeven vakken:

Nederlands; Rekenen;  Aardrijkskunde-Geschiedenis; Kennis der Natuur; Maatschappijleer en Studieles maar hoofdzakelijk Wiskunde.

Afname van een mondeling schoolonderzoek wiskunde in 1996 in het kader van het project W 12-16 onder regie van het APS.
Afname van een mondeling schoolonderzoek wiskunde in 1996 in het kader van het project W 12-16 onder regie van het APS.

Aanstellingen en schoolwerkzaamheden:

1971-2011 Als docent in dienst van Sancta Maria; later Elkervoorde en vanaf 1-8-1997 Instelling Voortgezet Onderwijs Deurne , Alfrinkcollege, waarvan:
1971-1972 In tijdelijke dienst,
1972-1973 In vaste dienst en
Vanaf 1975 VB, Volledige Betrekking, 3e graads
1972-2011 Secretariaat eindexamen
1972-1990 Beheer documentatiecentrum en/of audio-visuele middelen
1978-2011 Vaksectievoorzitter Wiskunde, met onderbreking van 1 jaar
1988-2003 Roostermaker, aanvankelijk voor Elkervoorde en later voor het Alfrinkcollege
1991-2004 Kaderdocent Wiskunde voor APS, detachering
1998-2004 Leerjaarcoördinator leerjaar 4 VBO en VMBO
2004-2011 Coördinator examens Vmbo-breed (naast secretaris eindexamen)
1 aug 2009 Vanaf deze datum ook ‘docentontwikkelaar‘

 

Afname van een digitaal examen m.b.v. de computer (hier nask 1) in schooljaar 2010-2011.
Afname van een digitaal examen m.b.v. de computer (hier nask 1) in schooljaar 2010-2011.

Bijzonderheden:

  • Nooit in het basisonderwijs gewerkt; meteen in het voortgezet onderwijs begonnen!
  • De loopbaan kort samengevat: Wiskunde, Examens en ‘De jus van het werk’ (cabaret, personeelsactiviteiten waaronder de jaarlijkse oriëntatietocht op het einde van het schooljaar).
  • Begin jaren ’70 soms de bijnaam ‘Gilbert’ (o Sullivan) vanwege het overeenkomstige kapsel.
  • In 80-er jaren mede-oprichter van de zogenaamde ‘Vlaaiencommissie’
  • Ik was tot 1992 een zware roker. Toen door middel van hypnose gestopt. Rookte altijd bij het leswisselen en ik had altijd een asbak in het  klaslokaal. Destijds nog een verjaardagscadeau van mijn mentorklas.

 

 

1.b.1 Beroepskeuze

Beroepskeuze Pieter

Ik wist al heel vroeg dat ik het onderwijs in wilde. Ik vond het niet moeilijk om een beroep te kiezen. Geen sprake van een of ander dilemma. De meeste klasgenoten van de Mulo hadden evenmin het keuzeprobleem.  En zoiets als een schooldecaan was er toen nog niet. Kortom, In mijn lagere schooltijd heb ik vaak ‘schooltje’ gespeeld. En… met een echt krijtbord van de lagere school uit Zeilberg. Dat was al heel bijzonder. De krijtjes kocht ikzelf bij schilder Welten in Vlierden. Eén cent per stuk meen ik me nog te herinneren.

foto onderewijs

Aanvankelijk wilde ik echter ‘neger’ worden. Ja, u leest het goed, neger! Tegenwoordig een beladen woord. Dat was op een leeftijd van een jaar of vijf. Ik zag er toen uit zoals op onderstaande foto.

1954, b.g.v. einde bouw Missiehuis SVD, thans Willibrordhaeghe
1954, b.g.v. einde bouw Missiehuis SVD, thans Willibrordhaeghe

Bijna elke zondag gingen wij als gezin op bezoek bij tante Drieka.  Een zus van vaders kant. En in een overvolle, huiselijke woonkamer stelde die mij bijna wekelijks, in het echte Deurnese dialect, dezelfde vraag waarop ze al heel lang het antwoord wist: ‘En Pieterke, wa wilde gai straks worre?’ Dan antwoordde ik steevast: ‘Neger !’. Vervolgens werd er telkens hartelijk om gelachen terwijl ik toch als kind van een jaar of vier/vijf een heel serieus en overtuigend antwoord had gegeven. Zoiets als de blije uitstraling van een man als ‘John Coffey’ moet ik toen al voor ogen hebben gehad. Ik snapte er niets van.

Ik spot er zelf nog wel eens mee als ik ’s zomers opmerkingen krijg over het snel bruinen van mijn huidskleur. En dat nog wel zonder dat dit mijn bedoeling is. Dan wil ik in een antwoord nog wel eens terugverwijzen naar deze opmerkelijke beroepskeuze.

Uiteindelijk is het dus toch onderwijs geworden. In dit verband zal me de Bijbeltekst (Dan XII,3) op het rapport van de Katholieke Academie voor onderwijzers, de latere Pedagogische Academie, altijd voor ogen blijven staan:

 ‘Wie velen tot de gerechtigheid onderwijzen,

 zullen blinken als sterren in de eeuwigheid’ 

 

1966-1971: naar de kweekschool in Eindhoven

 

1.b.4 Pieter in cijfers

Pieter in cijfers, na 40 jaar in het onderwijs

Aantal item
8 jaar Gebruik gemaakt van de Ouderen Senioren Regeling (rugzakje is leeg!)
15 jaar Nieuwjaarscabaret geschreven en uitgevoerd
±25 jaar Eindexamencabaret geschreven en/of uitgevoerd
2 keer Met ziekteverlof geweest ( in 1973 en 1984)
±4 keer Functioneringsgesprek gehad (met Frans, Piet, Thea en Harold)
Tig-keer Brieven geschreven naar directie; Instellingsraad; personeelsraad; OMO enz
13 keer Een Akte van benoeming ontvangen
1 keer Een Akte van ontslag gehad: in 1997 vanwege bestuursoverdracht
39 jaar Secretaris eindexamen, waarvan in het begin assisterend.
±5500 keer Een diploma ondertekend (schatting)
1 keer Geweigerd om een diploma te ondertekenen: nog recentelijk in 2010
1 keer Diploma uitgereikt op locatie (in een revalidatiecentrum; Iris Kuijntjes)
±100 keer Wezen stappen met collega’s, tussendoor of vanwege ‘inzetten vakantie’
2 keer Een complete Wiskunde-methode geschreven
24 jaar De knabbels verzorgd van de vrijdagmiddagborrel (sinds komst Thea de Rijcke)
±80 keer Een liedje geschreven, spontaan of op verzoek, voor jubilea en cabaret
1 keer Gesolliciteerd op een interne functie (2004 -KGL); voor alle andere koptaken ben ik steeds gevraagd
2 keer Roostercode aangepast: WP en later WSP
1 keer Verlof aangevraagd, niet gekregen en toch bewust weggebleven (studiedag 2009)
1 keer Verslapen in al die 40 jaar; desondanks was ik toen toch om 08.20 uur op school
1 keer In vakantie naar school geroepen (sneeuw ruimen)
2 keer Deelgenomen aan een onderwijsdemonstratie
40 jaar In het onderwijs werkzaam geweest (per 1 augustus 2011)
   

 

En vaak deelname aan het cabaret zoals hij bij het jaarlijkse jubileumcabaret: Hier 'Herrie in de keuken' uit 2009
En vaak deelname aan het cabaret zoals hij bij het jaarlijkse jubileumcabaret: Hier ‘Herrie in de keuken’ uit 2009