In elke organisatie of werkkring zijn er sleutelfiguren of steunpilaren: collega’s waarop je kunt vertrouwen en waar de organisatie altijd op kan terugvallen. Collega’s die jarenlang alles aanpakken wat gedaan moet worden, in voor- en tegenspoed. Zij zetten de toon wat betreft de werkcultuur. En altijd met grote inzet en veerkracht.
Ook bij ‘Sancta Maria’ (en vanaf 1993 onder de naam ‘Elkervoorde’ ) is dit het geval. Met alle respect voor de harde werkers van het eerste uur uit de periode vóór de verhuizing in 1959 – vanaf dat moment officieel ‘Sancta Maria’ geheten – en zonder ze allemaal met naam te noemen, zie je op bovenstaande foto een aantal van die 1e generatie steunpilaren uit de 60-er jaren. De schoolbevolking blijft maar groeien en ondanks die nieuwbouw blijven er huisvestingsproblemen. Volop werk aan de winkel. Nieuwe vakken, nieuwe ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van de Mammoetwet in 1968. Een maatschappelijke opdracht om daar goed op in te spelen en naar de werkvloer te vertalen. In deze rubriek halen we een aantal van die ‘steunpilaren’ voor het voetlicht, in willekeurige volgorde. Hun werkwijze; hun verdienste voor onze school. Er is echter één persoon die met recht het spits afbijt. Hij is het immers die bij zijn afscheid tot ridder is geslagen! Adel verplicht.
1.’Sir’ Martien Verberne (1926-2019)
Martien Verberne heeft op 10 januari 1986 officieel afscheid genomen van de school. Hij maakt dan na een bijna 38-jarige onderwijsloopbaan gebruik van de VUT-regeling. Van 1948 tot 1960 was Martien als onderwijzer werkzaam aan de Sint-Jozefschool te Helmond. In die tijd behaalde hij vele aktes en diploma’s. Vervolgens werkte hij van 1960 tot 1966 aan de Lhno-school Mariëngaarde te Aarle-Rixtel. Vanaf 1966, dus bijna 20 jaar lang, was Martien in dienst bij ‘Sancta Maria’.

Martien was een fijne, aimabele collega. Altijd bereid je te helpen. Gezien zijn brede inzetbaarheid en kennis van zaken heeft hij de school in al die jaren ondersteund. Samen met Yvonne Meereboer (en later o.a. ook Dick Doezé) was hij verantwoordelijk voor de buitenschoolse activiteiten ook wel de BAD genaamd.
Hij zette de vormingsdagen op; organiseerde de DOE-dag, de Fieldworkdag. Hij organiseerde de personeelsfeesten, schreef teksten, liedjes enz. voor jubilea en dirigeerde daarbij ook nog eens. In de beginjaren 70 zette hij samen met Pieter het ‘documentatielokaal’ op in lokaal 21 van de Trip. Vele boeken zijn er in dit verband door het personeel geplastificeerd en kregen stuk voor stuk een SISO-code. De intro van de studielessen met de methode Vuyk (haar visie: met samenwerken bereiken leerlingen betere resultaten). Of neem de Paas- en Kerstvieringen, de diploma-uitreikingen, het behoorde allemaal tot zijn verantwoordelijkheid. Mede onder zijn leiding kwam de eerste schoolkrant tot stand en zat hij jarenlang in de redactie. En daarnaast nog het gewone lesgeven en dan hoofdzakelijk het vak Engels. Kortom, een duizendpoot met een litanie van werkzaamheden ! In één van zijn afscheidsliedjes stond de toepasselijke tekst:
Martien die is all-rounder, van alle markten thuis
Inzetbaar op alle fronten: genoeg aktes in huis
En daarnaast was er ook nog het gezin. Zijn vrouw Doris en zoon Toon. Zijn vele hobby’s en bezigheden zoals het koor waarin hij zong. Stijldansen, een rugnummer zou hem niet hebben misstaan! De heemkundekring, tuinieren, archiveren en archieven. Zoals zijn duizenden bidprentjes.
Martien heeft de huisvestingsproblemen van de school ook aan den lijve ondervonden. Van 1966, het jaar waarin Martien begon in Deurne, tot 1968 gaf hij zijn lessen in het vrijstaande gebouw nabij de achteruitgang. Daar werden hoofdzakelijk in de avonduren de lessen van de Mater Amabilis gegeven en droeg sinds 1965, na de opening door burgemeester Hoebens, de naam clubgebouw ‘De Muggenhoek’.

Vervolgens heeft hij nog les gegeven in de soos in de Visser; enige tijd later in de vrijgekomen klaslokalen van de St. Annaschool. Uiteindelijk kwam in 1970 de totaaloplossing, het gebouw van de voormalige meisjes-Mulo. Martien kreeg in ‘de Trip’ een vast lokaal. Lokaal 20 werd zijn domein. En tevens betrok hij in hetzelfde gebouw voor zijn nevenactiviteiten de kamer van de vroegere moderator, direct naast de voordeur gelegen. Op een later moment is die kamer in handen gekomen van de IHNO-leiding. Anneke Boudens noemde hij in dit verband bij zijn afscheid ‘kraakster van de kamer van de BAD-commissie ten bate van het IHNO’.
Het gebouw van de Mater Amabilis werd in 1974 ‘gekraakt’ door de jongeren van Freeland. Daar ondervond de school toch de nodige overlast van. In 1977 is dit gebouwtje gesloopt aangezien er een tweede gymzaal gebouwd ging worden. Freeland voegde zich bij ‘De Roos’ in het Haageind.
Al was Martien bij diverse gelegenheden vrijwel altijd de vaste ceremoniemeester, toch waren er ook feesten waarbij hij aan de andere kant van de tafel zat of stond. Zo vierde hij op 21 september 1973 zijn 25-jarig onderwijsjubileum.
Dat begon met een receptie in De Vierspan te Deurne. Vervolgens werd op school in besloten kring het echte feest gevierd. Destijds had de school nog geen aparte aula. Gasten werden meestal in de hal van het hoofdgebouw ontvangen en toegesproken waarna in lokaal 7 en 8 het feest werd voortgezet. Lokaal 7 was wat groter en deed naast ‘aula’ ook dienst voor bijvoorbeeld personeelsvergaderingen of als overblijfruimte. En op 1 februari 1979 stond hij wederom in het middelpunt toen op school het koperen schooljubileum van Martien gevierd werd. En ook nu werd Martien door collega/schrijver en dichter Matern Gijsen toegesproken !
Met het vorderen van de jaren verliepen de schooljaren voor Martien steeds moeizamer. Het viel niet mee om de jeugd te blijven motiveren. Je wordt wat minder flexibel. En aangezien er een gunstige, vervroegde uittredingsregeling kwam, was voor Martien en Doris de knoop snel doorgehakt.
Op 20 december zijn laatste teamvergadering voor de Kerstvakantie van 1985. Naast het a.s. 40 jarig jubileum van ‘Sancta Maria’ staat ook ‘En dan nog wat…’ op de agenda. Dat heeft alles te maken met het naderende afscheid van Martien. Van zijn vakgroep krijgt Martien een bloemetje, een opsteker. Het team zingt ter gelegenheid van deze ‘laatste uurtjes’ op de wijze ‘De hoogste tijd’ – een lied van Rudi Carrell uit 1968 – voorzien van een toepasselijke tekst met als refrein: ‘Je vindt nergens zo’n collega van het kaliber zoals jij. Zo gezellig, zo gewoon maar ook zo gek. Al die dagen, voor altijd; we hebben al heimwee voor het vertrek’. En Martien reageert meteen na afloop met een mooi gedichtje, in de gauwigheid snel op een blaadje geschreven.

Op 10 januari 1986 volgt dan het definitieve afscheid met diverse toespraken, liedjes en optredens.
De samenspraak tussen Elly Sweere en voorzitter Harrie Kanters, een alfabetisch gerangschikte levensloop. Het optreden van de overige leden van de oriëntatiegroep ‘Vederlicht’ Betsie, Joke en Sjef.
De topper van de avond was echter het optreden van vakcollega’s Hans en Kees met hun ‘greatest show on earth’.
Ze waren ‘great, great, great’ ! aldus de dan inmiddels tot ridder geslagen ‘Sir Martin’. Een ridderslag en dat in de aula van de Kruisstraat ! En nog wel in de orde van de Gouden Handdruk en de Zilveren Voetafdruk ! Dat was voor iedereen een grote verrassing.
Bij zijn afscheid kreeg Martien diverse cadeaus. Van elke actieve collega kreeg hij een prentje, verzameld tot een prentenkabinet in een ringband.
Op zijn beurt schonk Martien de school een boom, een Prunus, die hij in het najaar van 1986 onder toeziend oog van Riet Angenendt en Jac Worms, zelf plantte. En wel in de tuin vlak voor zijn lokaal 20 van ‘de Trip’. De boom staat symbool voor de groei van de jeugd; van de school. Daarnaast had hij voor eenieder nog een toepasselijk ‘levend prentje’ in de vorm van een zakje bloemzaad.
De boom die Martien destijds heeft geplant heeft het helaas niet gered. Vanaf 2016 prijkt er op die plek een reclamebord in de tuin. ‘Betaalbare koopappartementen in cultureel erfgoed’ staat erop vermeld. Cultureel erfgoed dat mede door ‘Sir Martin’ tot stand is gebracht. Martien is op 13 februari 2019 overleden te Mierlo en op 19 februari is de uitvaartdienst in Aarle-Rixtel – met gilde-eer – gehouden. Een aantal oud-collega’s hebben de dienst bijgewoond.
Zie voor het onderdeel ‘de schoolkrant’ de categorie Onderwijs, 2.b.2.
2. Jos Eevers ()